آیا ای تی آر خرید درستی بوده است؟
از مدل های هواپیمای ای تی آر که ایران ایر سفارش داده بود و الان 13 فروند از آن را در اختیار گرفته است، در مناطق کوهستانی سرد اروپا و آمریکای شمالی و مناطق گرم مانند هند، بخشهای وسیعی از آفریقا و شرق آسیا استفاده میشود.
برخی از منتقدان بر این هواپیما خرده می گیرند که، این هواپیما برای مناطق سرد و کوهستانی و مناطق مرتفع قابل استفاده نیست این در حالی است که این هواپیما در کانادا با دمای بسیار سردتر از ایران یا مناطق کوهستانی آلپ در اروپا در شرایط عملیاتی مناسبی قرار دارد و مشغول فعالیت است. از طرفی این هواپیما در مناطق گرم هم قابلیت مناسبی دارد و شرکت دوم هوایی هند با نام جت ایر از این هواپیما استفاده گستردهای میکند. شرکت ایر نیوزلند که یکی از برترین خطوط هوایی در سالهای اخیر است هم از این هواپیما در شرایط سخت نیوزلند از نظر پروازی، بهطور گسترده استفاده میکند.
این هواپیما در خط های هوایی بسیاری از شرکتها حضور دارد که از آن دست می توان به ایبریا اسپانیا، ایر نیوزلند، ایویای، ایر فرانس، جت ایر ویز، ویرجین استرالیا و هواپیمایی اسکاندیناوی اشاره کرد.
هواپیمای ایتیآر ۷۲ از امنترین هواپیماهای جهان در کلاس کوتاهبرد است. تولید این هواپیما از سال ۱۹۸۸ آغاز شده و تا کنون شش سری از این مدل ساخته شده است.با وجود تعداد بالای ایتیآر ۷۲ این هواپیما یکی از کمحادثهترین هواپیماهای جهان است.شرکت آسمان از اصلی ترین کاربران این هواپیما تا پیش از خرید این مدل توسط ایرانایر بود و با این هواپیما بسیاری از مناطق ایران را پوشش میداد. اما سقوط یاسوج ترس از این هواپیما را افزایش داد. چند نکته درباره این سقوط همچنان مشخص نیست. برخی منابع دلیل سقوط را خلبان و حفظ نکردن ارتفاع لازم دانسته اند. برخی دیگر از مقامهای مسئول دلیل را خرابی موتور اعلام کرده بودند و عدهای دیگر از مسئولان اعلام کردهاند این هواپیما برای ایران مناسب نیست حال آنکه این هواپیما در شرایط بسیار سختتر از ایران پرواز میکند. برخی از منابع هم علت سقوط را یخزدگی در بالها عنوان کردهاند. این عامل یکبار دیگر هم در سقوطی در ایالات متحده برای این تیپ هواپیما ثبت شده است. اما پس از این اتفاق مهندسان ایتیآر چندین بهینه سازی روی هواپیما انجام دادند. از طرفی با قوی تر شدن موتورها این هواپیما توانایی پرواز در ارتفاع و دمای هوای بیشتر را هم پس از دهه نود کسب کرد.دلهایی که شرکت آسمان استفاده میکند بیش از ۲۰ سال سن عملیاتی دارند از طرفی از سریهای ابتدایی ایتیآر ۷۲ محسوب میشوند. در حالی که نمونه ایرانایر از مدرن ترین سیستم پروازی و راداری برخوردار است و یکی از پیشرفتهترین موتورهای توبرو پراپ جهان را در خود دارد. یکی از بهترین شرکتهای سازنده توربو ماشین جهان یعنی پرت اند ویتنی این موتور را ساخته است. نام این موتور PW127M است.شرکت ایرانایر پس از برجام با خوشبینی، ایدهآلترین حالت ممکن را برای خریدهای خود انتخاب کرد. این شرکت به دلیل اینکه خط اصلی هوایی ایران است دارای ماموریتهای مختلفی است. هما باید خطوط هوایی دوربرد و برد متوسط را در برنامه داشته باشد از طرفی باید بتواند پوشش مناسبی روی فرودگاهای اصلی ایران و کشورهای همسایه ایجاد کند. این شرکت در ماموریت جدید خود سعی کرد با خرید هواپیمای کوچکی مانند ایتیآر علاوه بر وظایف قبلیاش، فرودگاهای کوچک ایران را هم فعال کند. اما تمام این ایدهها به دلیل وقایع مربوط به برجام، عدم ارائه فاینسهای مناسب، عدم تخصیص بودجه کافی توسط دولت، برهم خورد.
ایران ایر، پس از سال ۱۳۵۷، مشکلات و کاستیها و ناکارآمدی مدیریتی و تحریمهای مختلف، توان لازم را برای تامین مالی هواپیماهای نو نداشت. برای همین هم اکنون مشخص شده است سفارشهای ایرانایر از نظر فنی، علمی صورت گرفته بودند ولی واقعگرایانه نبودند. ایرانایر برای هر کدام از ماموریتهای خود یک تیپ هواپیما را در نظر گرفته بود اما با تاخیر در خرید از ایرباس به دلیل تامین نشدن منابع کافی مالی، هواپیماهای ایتیآر شروع به پوشش شهرهایی در ایران کردهاند که وظیفه ذاتی این هواپیماها نیست. ایرانایر برای پوشش شهرهای بزرگ ایران و کشورهای حاشیه ایران روی دو مدل ایرباس ۳۲۰ و بوئینگ ۷۳۷ حساب کرده بود اما هیچ کدام از این مدلهای تامین نشدند. اگر قیمت ۲۷ میلیون دلاری ایتیآر ۷۲ را در نظر بگیریم ایرانایر با این پول میتوانست حدود ۱۵ فروند ایرباس ۳۲۰ دسته دوم با عمر کارکرد زیر ۱۰ سال بخرد این خرید بجای ایتیآر، میتوانست بسیاری از مشکلات ایرانایر در پوشش هوایی ایران و کشورهای حاشیه ایران را حل کند اما ایرانایر دلخوش به خرید هواپیما نو از ایرباس با فاینانس مناسب بود؛ اتفاقی که روی نداد.
افزودن دیدگاه جدید